Stoelen aan de kant - Informeel leren stimuleren

Vorige week begeleidde ik een interessante intervisie groep waar we werkten rond het thema informeel leren. Informeel leren neemt een steeds belangrijkere plaats in het organisatieleren in, maar omdat het net informeel gebeurt, is het voor veel mensen moeilijk om er vat op te krijgen. Uiteraard reist hierbij de vraag of we überhaupt vat moeten krijgen op informeel leren.

Wat is informeel leren ?
Informeel leren zijn leervormen die vaak spontaan ontstaan en los staan van het traditionele klaslokaal. Vaak ontstaan ze vanuit een concrete nood, waarbij men op zoek is naar praktische antwoorden die gemakkelijk geïmplementeerd kunnen worden. Enkele voorbeelden zijn individuele coaching, peterschap, training on-the-job, … Doordat er een directe link is met de praktijk is het leereffect vaak hoog bij deze leervorm op voorwaarde dat men tijdig terugblikt op "wat leer ik uit deze situatie?".

In onze discussie kwamen enkele interessante zaken naar voor die ik graag met u deel.

Hoe stimuleren we informeel leren in organisaties ?

• Social media : Als we over informeel leren praten is het nog altijd verbazingwekkend hoeveel bedrijven medewerkers trachten af te schermen van social media. Met elke smartphone kan je op facebook, linkedin, twitter, skype, … maar met je bedrijfs-PC mag dit niet hoor. Door de toegang tot deze social media te verbieden, ontzeggen deze bedrijven medewerkers een gigantische bron aan informatie en een sterk netwerk naar andere professionals. Ik ben volledig akkoord om een aantal afspraken te maken over het gebruik van deze tools, maar toegang is absoluut een vereiste voor de professional van de 21ste eeuw.
• Cases : in plaats van nog eens een meeting te organiseren loont het de moeite om praktijkcases te laten delen tussen medewerkers en hierover een discussie te openen. Door deze actieve kennisdeling van praktijkervaring, ontstaat er meteen een hoog leereffect en staat heel de organisatie even stil bij wat men kan leren uit gebeurtenissen en ervaringen. Dit kan trouwens perfect via lunchsessies, infokiosks, …
• Mentors : mentors zijn ervaren medewerkers die een expertise hebben opgebouwd rond een bepaald onderwerp en tijd krijgen om deze kennis over te dragen naar andere medewerkers. Door mentors tijd en erkenning te geven voor deze rol, borg je het expertise in je organisatie en maak je meer mensen competent.
• Succesverhalen rondbazuinen : elke organisatie kent zijn succesverhalen, maar soms vergeet men deze met de ganse organisatie te delen. Gebruik interne magazines, intranet, vergaderingen, … Hierdoor sla je meteen 2 vliegen in één klap : enerzijds motiveer je medewerkers door hen te erkennen voor de geleverde successen. Anderzijds zorg je dat andere teams kennis en ervaring opdoen die leidde tot dit succes, waardoor ook zei hieruit kunnen leren. 

Hoe kan je informeel leren toch structureren ? 

OK, voor sommigen zal de bovenstaande zin als een tang op een varken zijn. Immers, zodra we informeel leren structureren, maken we het formeel. Ik ben het hier niet 100% met eens. Omdat er nog steeds zulk een waas bestaat over het informeel leren, maar we zien er wel de voordelen van, loont het de moeite om informeel leren toch meer naar voor te schuiven. 

Hieronder vind je enkele praktische tips om het informeel leren meer op de voorgrond te brengen :

• Neem een aantal informele leervormen op in het opleidingsaanbod van je organisatie, maar vermeld hierbij duidelijk wat de voordelen zijn van deze leervorm en wat men mag verwachten. (vb intervisie, case-besprekingen zoals hierboven vermeld, …)
• vermeld een aantal informele leervormen in het persoonlijk opleidingsplan (POP) van medewerkers en koppel het aan functioneringsgesprekken en evaluaties.
• Vervat informeel leren in het kwaliteitsbeleid van je organisatie om van hieruit innovatie en kennisdeling te sturen.
• organiseer een interne kennisbeurs in je organisatie waar diensten nieuwe innovaties toelichten, producten, methoden, best practicus, … 
• Gebruik intervisie als leervorm 
• Zorg dat kennisdeling een onderdeel vormt van iedereen zijn takenpakket. Dit kan je oa doen door kennisdeling op te nemen in de functieomschrijving, of er een bedrijfswaarde van te maken.

Zoals je ziet zijn er talrijke mogelijkheden om met weinig budget toch heel praktisch aan de slag te gaan met informeel leren en op die manier je organisatie slagvaardiger maken.

Meer tips kan je sturen naar pim@d-comma.com

Veel succes.